Κρατάει χρόνια το αντιμόνιο
Χτες βράδυ, έτσι όπως οδηγούσα γυρίζοντας στο σπίτι, αισθανόμουν την καρδιά μου να χτυπά δυνατά και το μυαλό μου να τρέχει βολίδα στο ανέβασμα της μποτιλιαρισμένης Κηφισίας. Συναισθήματα χαράς, ικανοποίησης, θαυμασμού κι αγάπης στριφογύριζαν κι εναλλάσσονταν διεκδικώντας να γίνουν η αφορμή για το πλατύτερο χαμόγελο στα χείλη μου.
Μόνος μέσα στ' αμάξι, αλλά με συντροφιά εικόνες δυνατές, όχι μόνο εξαιτίας των θαυμάσιων και ξεχωριστών ζωγραφικών δημιουργημάτων από την έκθεση των εργαζομένων του Εθνικού Τυπογραφείου, αλλά κυρίως για τις θερμές εκδηλώσεις και τη ζεστασιά που εισέπραξα από το πλήθος των παρευρισκόμενων γνωστών και φίλων συναδέλφων.
Αν και δεν συνεργαζόμαστε πια καθημερινά για περισσότερα από τρία χρόνια, τα βιώματα, οι μνήμες και τα συναισθήματα διατηρούνται τόσο έντονα και βαθιά, που ήταν πολύ εύκολο, όπως η χτεσινή αφορμή απέδειξε, ν' αναδυθούν και να ξεπηδήσουν αυθόρμητα και πηγαία από μέσα μας.
Αισθανόμουν σαν στο σπίτι μου, ανάμεσα σε αγαπημένα πρόσωπα, που το καθένα είχε έναν καλό λόγο κι αναζητούσε μιαν ευκαιρία για να μιλήσει, να πει από ένα «γεια» μέχρι να ξεδιπλώσει αναμνήσεις κι ιστορίες ή ν' αναφερθεί στις τωρινές δυσκολίες και τ' αδιέξοδα.
Ήταν εκεί οικογενειακά, παιδιά γυναίκες και σύζυγοι, όπως του ταιριάζει από πάντα του Εθνικού Τυπογραφείου, σαν μια οικογένεια. Μια οικογένεια με τα προσωπικά της, τα πάνω της και τα κάτω της, τις παρέες, τις συγγένειες, τις γκρίνιες, αλλά, προπαντός, το αίσθημα της κοινής πορείας και μοίρας και τη δύναμη της ενότητας και της πίστης.
Σκεφτόμουν, λοιπόν, εκεί στην απέραντη ακινησία του δρόμου, πόσο δεμένος είμαι μ' αυτόν τον χώρο, μ' αυτούς τους ανθρώπους.
Πόσα σημαντικά της ζωής μου έχω ζήσει εκεί μέσα, μέσα στις αίθουσες, τα γραφεία, το εργοστάσιο και τις αποθήκες αυτού του τεράστιου κτιρίου της οδού Καποδιστρίου.
Πόσες φορές έχω ανεβοκατέβει τις σκάλες του, έχω μυρίσει τη μυρωδιά του αντιμόνιου, έχω χάσει τη φωνή μου κάτω από τον εκκωφαντικό θόρυβο των πιεστηρίων του, έχω σηκώσει ντάνες χαρτιά και έντυπα.
Πόσες ακόμα έχω κάνει σχέδια, έχω οργανώσει, έχω συνεργαστεί, έχω διαφωνήσει, έχω δημιουργήσει μαζί με άξιους και φιλότιμους συναδέλφους, αλλά και μ' ηγεσίες και στελέχη υπεύθυνα, με μεράκι και ζήλο ξεχωριστό, με αγάπη για τον χώρο και την ιστορικότητά του.
Πόσα λάθη και πόσα σωστά απ' αυτά που συνθέτουν στοιχείο το στοιχείο, όπως πάνω απ' την «κάσα» ο στοιχειοθέτης τις αράδες και τα κείμενα, τις σελίδες της ζωής στη δουλειά, τις σελίδες και τους τόμους της ίδιας της ζωής.
Αισθάνθηκα μια πληρότητα, ότι αυτά που έγιναν και σ' αυτά που τις μικρές μου τις δυνάμεις αφιέρωσα, ήταν έργα ανάπτυξης, προοπτικής, ελπίδας.
Ήταν έργα χρήσιμα, έργα ζωής για το Εθνικό Τυπογραφείο και την προοπτική του, τους εργαζόμενους και το μέλλον τους. Ένιωσα όμως την ίδια πίκρα στα χείλη, σαν να τα ζούσα κι εγώ ο ίδιος σήμερα, απ' τα πικρά και πονεμένα λόγια των συναδέλφων για την ερήμωση, την αποδυνάμωση, την εγκατάλειψη και τη στασιμότητα των τελευταίων χρόνων.
Μπόρεσα όμως κάτω απ' αυτήν την πίκρα και τη θλίψη των λόγων, να ξεχωρίσω και πάλι την ασίγαστη θέληση, το κουράγιο και τη δύναμη να ξαναπάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, να ξαναπάρουν οι μηχανές μπροστά, φτάνει να έχουν την ηθική στήριξη και την εμπιστοσύνη εκείνων που αποφασίζουν, εκείνων που έχουν την ευθύνη για το παρόν και το μέλλον αυτού του τόπου, για το παρόν και το μέλλον του Εθνικού Τυπογραφείου και της συνέχειάς του στο αύριο.
Αυτή μου την πεποίθηση, το γράφω με περισσό καμάρι, μπορεί να τη διακρίνει κι οποιοσδήποτε βρεθεί και σταθεί μπροστά σ' έναν από τους πίνακες που θα εκτίθενται στο ισόγειο μέχρι τις 30 του Σεπτέμβρη.
Εκεί, λοιπόν, ανάμεσα στις εικόνες και τα χρώματα, τους συμβολισμούς και τις αναπαραστάσεις, θα μπορέσει να ξεχωρίσει αβίαστα το μεγάλο «παρών» που δίνουν σ' αυτή τη δύσκολη για τον τόπο συγκυρία οι εργαζόμενοι του Εθνικού Τυπογραφείου.
Εκεί θα δει ολοζώντανα μπροστά του το παρελθόν, το παρόν και το πολλά υποσχόμενα μέλλον αυτής της ιστορικής δημόσιας Υπηρεσίας.
Εκεί θα καταλάβει πόσα πολλά μπορεί να επενδυθούν με ασφάλεια και σιγουριά για τη διαφύλαξη της νομιμότητας και της διαφάνειας ενός σύγχρονου κράτους, αλλά και του πολιτισμού και της δημιουργίας της κοινωνίας και του λαού μας.
Ήταν ατέλειωτη και κουραστική η επιστροφή, μα είχε τόση γλύκα και τόση νοσταλγία, είχε τόσα ζεστά χαμόγελα και τόσες τρυφερές εικόνες, που άξιζε πραγματικά, έστω ακόμα μια ζωή κι αν θα κρατούσε.